De Stichting van de Arbeid heeft op verzoek van de minister van SZW gewerkt aan tien voorstellen om de arbeidsparticipatie van arbeidsongeschikte werknemers te verhogen. Hiervoor zijn diverse gesprekken gevoerd met ervaringsdeskundigen, specialisten en betrokken organisaties.
Weer vaker aan de slag
De Stichting van de Arbeid constateert in het rapport dat te veel werknemers door een langdurige periode van ziekte onnodig langs de kant blijven staan. Met de voorstellen van de Stichting kunnen arbeidsongeschikten weer vaker aan de slag. Het is belangrijk om de uitvoering van wet- en regelgeving in de praktijk te verbeteren. Het gaat dan specifiek om de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA).
Van theoretisch naar een praktijkgerichte aanpak met maatwerk
De arbeidsparticipatie kan verhoogd worden als er meer maatwerk wordt geleverd in de dienstverlening. De beoordeling voelt voor mensen vaak theoretisch en niet realistisch aan, zo verklaren werknemers. Ook zijn de afwegingen die gemaakt worden in de beoordeling voor werknemers niet transparant. De Stichting van de Arbeid stelt voor om met het ministerie van SZW te onderzoeken hoe minder theoretisch geschat kan worden wat iemand nog wel kan. In het MLT-advies van de SER (Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving, juni 2021) is opgenomen dat de SER het wenselijk vindt dat het arbeidsongeschiktheidspercentage wordt vastgesteld op basis van een realistische toets.
Scholing biedt kansen
Experts en ervaringsdeskundigen gaven in de gesprekken aan dat meer inzet op scholing een middel is om de arbeidsparticipatie te verhogen. De mogelijkheden hiervoor worden nu niet optimaal benut.
Ondersteuning uitbreiden naar groep 35-minners
Werknemers die na twee jaar ziekte meer dan 65% van hun oude inkomen kunnen verdienen, hebben geen recht op een WIA-uitkering. Deze groep, de zogenoemde 35-minners, ontvangt dan ook geen aanvullende dienstverlening ondanks een ziekte of andere medische beperking. In de praktijk blijkt echter dat minder dan 50% van deze groep aan het werk is.
De Stichting van de Arbeid stelt voor om ook de 35-minners automatisch toegang tot de WIA-dienstverlening te geven. Dan kan er rekening gehouden worden met de aanwezige medische beperkingen. Ook kunnen werkgevers dan gebruik maken van aanvullende voorzieningen om deze mensen in dienst te houden of te nemen.
De Stichting van de Arbeid stelt tenslotte voor om de vinger aan de pols te houden bij de uitvoering van de tien voorstellen.