Jubileumboek 75 jaar Stichting van de Arbeid

Op maandag 18 mei 2020 zou de Stichting van de Arbeid haar 75-jarig bestaan gevierd hebben in een feestelijke bijeenkomst in het Muziekgebouw Aan ’t IJ te Amsterdam. Ter gelegenheid van deze bijeenkomst was ook alles in kannen en kruiken om een jubileumboek aan de deelnemers en relaties uit te reiken. De coronacrisis maakte de bijeenkomst niet alleen onmogelijk maar was op dat moment ook niet gepast. Nu de coronacrisis langer aanhoudt, is in overleg met de uitgever besloten het boek toch uit te brengen en en niet te wachten tot een moment in 2021 waarop wel uitgebreider stilgestaan kan worden bij het jubileum van de Stichting van de Arbeid. De inhoud van het boek past immers bij dit heftige jaar waarin opnieuw bewezen wordt dat het overleg in de Stichting van de Arbeid en tussen de Stichting en het kabinet nog steeds een toegevoegde waarde heeft.

Dit boek bevat een overzicht van het reilen en zeilen in de Stichting in de afgelopen 25 jaar, geschreven door Dennie Oude Nijhuis, historicus, werkzaam aan de universiteit Leiden en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. Deze 25 jaren zijn vervolgens ingekleurd door interviews van Dennie Oude Nijhuis en Leonard Ornstein met een aantal hoofdrolspelers uit deze jaren.
Omdat de Stichting echter geen 25 maar 75 jaar oud is, heeft journalist Sandrine Thelosen foto’s verzameld en bijschriften geschreven die deze 75 jaar in beeld brengen. Jannie Mooren, tot 1 september 2020 secretaris van de Stichting van de Arbeid, heeft de totstandkoming van het boek begeleid en gecoördineerd.

De polder is vaker doodverklaard, vooral in tijden van economische voorspoed wanneer er minder behoefte is aan de samenwerking om ‘erger’ te voorkomen. In tijden van grote economische tegenspoed of bij grote politieke spanningen kon en kan een akkoord tussen de Stichting en de politiek het beleid echter vaak weer richting geven en daarmee hoop op een uitweg uit de crisis.

Vakbonden en werkgeversorganisaties zijn belangenorganisaties. De centrale werkgevers- en werknemersorganisaties binnen de Stichting van de Arbeid weten wat de achterbannen nodig hebben maar ook wat de reikwijdte kan zijn van een compromis en waarom het belangrijk is af en toe over de eigen belangen heen te stappen. De akkoorden in de Stichting en tussen de Stichting en de politiek zijn altijd compromissen. Nog nooit heeft een compromis de schoonheidswedstrijd gewonnen maar zonder deze akkoorden had menige economische crisis waarschijnlijk langer geduurd.

De Stichting van de Arbeid hoopt met vele anderen dat de economische en maatschappelijke gevolgen van het coronavirus snel achter ons liggen. Daarbij weet de Stichting als geen ander dat hierbij de inzet van eenieder nodig is. De laatste woorden in de eerste publicatie van de Stichting van de Arbeid op 6 mei 1945 zijn wat dat betreft nog steeds actueel:
“…Het Vaderland heeft allen noodig. Een nieuwe toekomst ligt voor ons. Aan den Arbeid!...”

De polder werkt, 75 jaar Stichting van de Arbeid – uitgeverij Prometheus, Amsterdam 2020
ISBN: 978 90 446 45361