Arbeidsvoorwaarden in vacatureteksten: Wel patat op vrijdag, geen pensioen
Aanvullend pensioen is een belangrijke arbeidsvoorwaarde voor werknemers. Het is niet alleen inkomen voor later, maar voorkomt ook een armoedeval bij arbeidsongeschiktheid en overlijden. Een pensioenregeling helpt werknemers om dit inkomen te regelen, maakt een werkgever aantrekkelijk voor nieuwe werknemers en versterkt de binding met de zittende werknemers. Toch heeft ongeveer 10 procent van de werknemers geen pensioenregeling.
© Jacob Lund/Shutterstock.
Aanvalsplan Witte Vlek
De Stichting van de Arbeid heeft in 2020 het Aanvalsplan Witte Vlek gepresenteerd waarin acties en maatregelen zijn opgenomen die het gemis aan pensioenopbouw onder werknemers tegengaan. In het Aanvalsplan is opgenomen dat werkgevers werknemers duidelijk moeten maken of er pensioen wordt opgebouwd, te beginnen in vacatureteksten. Hoewel de Pensioenwet al een bepaling bevat dat de werknemer over pensioen geïnformeerd moet worden bij de aanvang van een dienstverband, lijkt dit in de praktijk niet afdoende te zijn. Het informeren voorafgaand aan de indiensttreding is het beste moment voor de werknemer. De werknemer kan dan immers het al dan niet kunnen deelnemen aan een pensioenregeling meenemen in de afweging.
Onderzoek naar vacatures
De Stichting van de Arbeid heeft in de periode van november 2023 tot en met januari 2024 online geplaatste vacatureteksten op vacaturewebsites onderzocht. Het onderzoek concentreert zich op de vraag in hoeverre de arbeidsvoorwaarde pensioen wordt genoemd in online vacatureteksten en welke verschillen in vacatureteksten waarneembaar zijn.
Pensioen weinig als arbeidsvoorwaarde genoemd
De resultaten zijn opmerkelijk. In 69 procent van de online vacatures wordt de arbeidsvoorwaarde pensioen niet genoemd. Dit is opmerkelijk, omdat bekend is dat menig werkgever die de vacature plaatst wel een pensioenregeling aanbiedt. Er zijn wel verschillen waarneembaar tussen de onderzochte vacaturewebsites. Het niet-vermelden van de arbeidsvoorwaarde pensioen varieert van 25 procent tot 16 procent. Wat opvalt is dat de informatievoorziening en lay-out van vacaturewebsites voor verbetering vatbaar is. Basale arbeidsvoorwaarden zoals salaris, werktijden en contractvorm worden regelmatig niet genoemd. Gecategoriseerd naar sectoren bestaan er ook verschillen. In 57,9 procent van de vacatures waar pensioen niet wordt genoemd is deze afkomstig van de sectoren ‘Handel, vervoer, opslag en horeca’, ‘Nijverheid en energie’ en ‘Industrie’. Bovendien worden online vacaturebanken gedomineerd door ondernemingen uit de uitzend-, detachering- en payrollbranche. Deze branche zorgt voor een derde van de vacatureteksten waar pensioen niet wordt genoemd. Bedrijfsomvang lijkt geen rol te spelen in het al dan niet noemen van pensioen als arbeidsvoorwaarde in vacatureteksten.
Wel patat, geen pensioen: aan vacatureteksten is nog wel wat te doen!
Opvallend is dat andere arbeidsvoorwaarden wel worden genoemd in vacatures waar pensioen niet in wordt genoemd. Een vrijdagmiddagborrel, patat op vrijdag, personeelsuitjes, korting op weekendjes weg en wekelijks fruit zijn arbeidsvoorwaarden die wel worden genoemd. Het blijft vooralsnog gissen naar de reden(en) waarom pensioen als arbeidsvoorwaarde niet wordt opgenomen in een vacaturetekst. De Stichting van de Arbeid zal de onderzoeksresultaten meenemen in de verdere uitwerking van de acties uit het Aanvalsplan. In het Aanvalsplan worden werkgevers opgeroepen om werknemers bewuster te maken van pensioenregelingen en om in alle vacatureteksten aan te geven of er wel of niet sprake is van een pensioenregeling als arbeidsvoorwaarde. Daar is dus nog ruimte voor verbetering.
